Pod tym hasłem 21 lutego br. w Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego odbył się finał uroczystości szkolnej. Przez tydzień poprzedzający ten dzień – w klasach 4-6 -podsumowywaliśmy przedsięwzięcia uczniowskie w realizacji ponadklasowego projektu „Zabawy z językiem polskim”,
dla którego inspiracją stał się projekt Gdańskiego Wydawnictwa Oświatowego (pod tym samym tytułem).Kluczowym jego elementem jest Szkolny Dzień Języka Ojczystego.
Klasowe finały Dnia Języka Ojczystego odbyły się 17 lutego. Poprzedzały je wielomiesięczne przygotowania , charakteryzujące się wielką różnorodnością pomysłów, z których nie wszystkie doczekały się możliwości realizacji lub prezentacji, ale wyzwoliły powszechną energię uczniowską skierowaną na poznawanie ojczystego języka w innej formie niż lekcja . Natomiast przedmiotem szczególnej rywalizacji w dniu klasowych finałów, ponieważ mogły już wpływać na wynik szkolnej rywalizacji finałowej- zarówno drużynowej, jak i indywidualnej- stały się dwie „ konkurencje”. Warto więc było starać się osiągnąć jak najlepszy wynik z dyktanda ortograficznego( bo po dwóch najlepszych uczniów każdej z klas kwalifikował do finału) oraz przygotować oryginalny plakat klasowy poświęcony Dniowi Języka Ojczystego.
Wtorek, 21 lutego 2017 roku- w Polsce obchodzimy po raz dwunasty Dzień Języka Ojczystego uchwalony w 1999r. przez UNESCO, dla upamiętnienia tragicznych wydarzeń z 1952r. z Bangladeszu, kiedy to 5 studentów z Dhaki upomniało się prawo języka bengalskiego i przypłaciło to życiem. Ich ofiara nie poszła na marne, a troska o języki ojczyste stała się czymś oczywistym i ważnym dla wszystkich społeczności i narodów na całym świecie. Jest tym bardziej istotne , że mamy do czynienia ze zjawiskiem zanikania wielu języków, zwłaszcza tzw. niepiśmiennych. Troska o język to dbałość o jego żywotność i rozwój, bo wraz ze „śmiercią” każdego języka umiera bezpowrotnie cząstka ogólnoludzkiej kultury.
Po dużej, tzw. „obiadowej” przerwie, przy szczelnie wypełnionej przez całą społeczność szkolną świetlicy, rozpoczął się ostatni, ale najważniejszy etap zmagań, będący zarazem finałem Szkolnego Dnia Języka Ojczystego. Poprowadziła go para nauczycieli, a zarazem jurorów (pani Joanna Jabłońska i autor niniejszego tekstu- obydwoje poloniści), przypominając na początku słowa Juliusza Słowackiego z poematu dygresyjnego „ Beniowski” o znaczeniu języka: „ Chodzi mi o to, aby język giętki powiedział wszystko, co pomyśli głowa (…)”. Po tym poetyckim wstępie prowadzących, do aktywnego udziału w tym uroczystym Dniu zaprosiła wszystkich przewodnicząca Samorządu Szkolnego- Justyna Czarnota. Już po chwili wszyscy aktywnie odpowiedzieli na ten apel śpiewająco- za sprawą pani Katarzyny Ostrowskiej- Bukały- wspólnym odśpiewaniem alfabetu w takt dobrze znanej wszystkim piosenki. Wkrótce potem o tradycji związanej z Międzynarodowym Dniem Języka Ojczystego ( Międzynarodowym Dniem Dziedzictwa Językowego) przypomniał uczeń klasy V- Jakub Sroka. Zanim zaczęły się indywidualne i drużynowe zmagania reprezentacji klasowych , zebrani mogli obejrzeć kilka pouczających filmików, zwracających uwagę na poprawność językową ( z serii „ Pucuł i Grzechu”) oraz w ciekawy i przystępny sposób przedstawiających historię języka polskiego („ Błyskawiczny kurs polszczyzny”). Kolejną, bardzo atrakcyjną częścią były spontaniczne i żywiołowe występy uczniów najmłodszych klas, którzy wierszem , słowem i piosenką podkreślili piękno języka ojczystego. Aby rozpocząć część konkursową, należało na tablicy wyników dopisać punkty za dyktando ortograficzne ( uczniów, którzy wystąpili w reprezentacjach klasowych ) oraz ocenić plakaty klasowe. O ile w dyktandzie przewaga klasy piątej i szóstej nad czwartą była widoczna ( chociaż biorąc pod uwagę wynik całej klasy , to właśnie czwarta była najlepsza ), o tyle w „ pojedynku na plakaty” rywalizacja była bardzo wyrównana. Najwięcej emocji przyniosła długo oczekiwana rywalizacja „ na koperty”, w których znajdowało 21 pytań finałowych. Każda drużyna odpowiadała na 7 pytań, a do odpowiedzi wyznaczał kapitan drużyny. Pytania miały różnorodny charakter, ale nie wykraczały poza wiedzę ucznia, którą zdobywa w szkole podstawowej. Rywalizacja była wyrównana, nie zabrakło nawet dogrywki. Ostatecznie drużynowo zwyciężyła klasa V, a indywidualnie Jakub Sroka- także z klasy V, zdobywając tytuł Mistrza Szkolnego Dnia Języka Ojczystego. Ciekawym akcentem tej szkolnej uroczystości na jej zakończenie był konkurs wiedzy o języku polskim dla nauczycieli- oczywiście już na poziomie uniwersyteckim. Mimo nadziei, że ciało pedagogiczne sparzy się na jakimś pytaniu, nic takiego nie miało miejsca. Tak więc po dwóch godzinach lekcyjnych zakończyliśmy finałowe zmagania i w poczuciu dobrze spełnionego obowiązku już myślimy o „pełnym” Dniu Języka Ojczystego w 2018 roku. Warto jeszcze nadmienić, że 23 lutego na apelu szkolnym uczestnikom finału wręczono nagrody książkowe ( polskich autorów) i dyplomy. Uczestnicy finału za spełnienie określonych wymagań regulaminowych otrzymali również oceny z języka polskiego. Na koniec dodam, że uczniowie starali się w ramach zadań konkursowych ( indywidualnych) wymyślić hasło konkursowe popularyzujące Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego. Spośród najciekawszych wybrałem następujące: „ Język polski choć jest trudny, to na pewno nie jest nudny ‘’.
Andrzej PIECZONKA