Święto Narodowe Trzeciego Maja obchodzone jest na pamiątkę uchwalenia w 1791 roku Ustawy Rządowej, czyli Konstytucji 3 Maja. Mimo że w Polsce ustanowiono kilka innych konstytucji, żadna nie została przez historię tak wysoko oceniona.
Żadna z nich nie miała bowiem tak doniosłego znaczenia jak Konstytucja Majowa, która była pierwszym w Europie, a drugim na świecie, tego typu aktem prawnym. Jej powstanie to wynik wieloletniej pracy światłych obywateli, którzy podjęli się trudnej misji ratowania Ojczyzny przed ostatecznym upadkiem. Konstytucja 3 Maja 1791 roku nie była zwykłą ustawą zasadniczą. Była czymś znacznie ważniejszym – stanowiła źródło nadziei, otuchy i pokrzepienia dla wielu Polaków.
Za autorów Konstytucji 3 Maja 1791 roku uważa się króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, wielkiego marszałka litewskiego Ignacego Potockiego oraz księdza Hugona Kołłątaja.
Ustawa zasadnicza z 3 maja 1791 r. uchwalona została na Sejmie Czteroletnim przez stronnictwo patriotyczne jako rezultat kompromisu ze stronnictwem królewskim. 4 maja 1791 r. doszło do protestów posłów opozycyjnych, którzy uznali Ustawę Rządową za dokument nielegalny. Dzień później Deputacja Konstytucyjna podpisała akt Konstytucji, ustawa nabrała mocy prawnej, a dzień 3 maja uznano za święto narodowe.
W czasie 123 lat zaborów oficjalne obchody związane z tym wydarzeniem były zabronione. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja została uznana za święto narodowe uchwałą Sejmu Ustawodawczego z dnia 29 kwietnia 1919 r. Po II wojnie światowej obchodzono je do 1946 r. Święto oficjalne zostało zniesione 1951 r. przez władze PRL. Ponownie przywrócono je ustawą z 6 kwietnia 1990 r. Pierwsze po 1989 r. uroczyste obchody Święta 3 Maja odbyły się w 1990 r. na Zamku Królewskim w Warszawie.
Zapraszamy do wędrówki w czasie! Konstytucja 3 maja. Historia prosto z Zamku